Μεναχέμ Γκολάν-Πέθανε απένταρος, μόνος και ξεχασμένος...

Ο ισραηλινός παραγωγός Μεναχέμ Γκολάν, άφησε ανεξίτηλη την σφραγίδα του στο χώρο της σκηνοθεσίας και της παραγωγής, έχοντας αφήσει μεγάλη παρακαταθήκη καθώς υπήρξε παραγωγός και σκηνοθέτης τεράστιων επιτυχιών κυρίως της δεκαετίας του '80. Έζησε την απόλυτη επιτυχία και καταξίωση που όμως δεν κράτησε πολύ καθώς λανθασμένες κινήσεις κατέληξαν σε πτώχευση της εταιρείας του, Cannon Group, την οποία ο Γκολάν είχε αγοράσει όταν ήταν χρεοκοπημένη το 1979 και από τότε έμεινε στην αφάνεια.
Γεννημένος στην Τιβεριάδα το 1929, ο Γκόλαν ξεκίνησε ως στρατιώτης για να καταλήξει στο θέατρο και να μεταπηδήσει στη συνέχεια στον κινηματογράφο. Το 1964, η παραγωγή του, ονόματι “Sallah Shabati”, ήταν η πρώτη ισραηλινή ταινία που βρέθηκε υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης (κερδίζοντας την αντίστοιχη Χρυσή Σφαίρα). Στο Ισραήλ χάρισε και τη μεγαλύτερή του εμπορική επιτυχία: την πασίγνωστη νεανική - και ελαφρώς πιπεράτη - κωμωδία “Γρανίτα από λεμόνι” και τις συνέχειές της, που φυσικά είχαν τεράστια απήχηση και στις δικές μας αίθουσες. Τα κέρδη τον φέρνουν στη χολιγουντιανή Cannon και εκεί μπαίνει μπρος μια θεαματική “μηχανή”. Γίνεται η πρώτη εταιρεία παραγωγής που έβγαλε στις αίθουσες ταινίες για το μπρέικ ντανς («Breakin'» το 1984), το ραπ («Rappin'» το 1985), το σάλσα («Salsa» το 1988) και το λαμπάντα («The forbidden dance» το 1990) αντίστοιχα.

Παρήγαγε ταινίες για αστέρια όπως τον Σον Κόνερι, τον Σιλβέστερ Σταλόνε, τον Τσακ Νόρις, τον Ζαν – Κλοντ Βαντάμ, και τον Τσαρλς Μπρόνσον και ήταν γνωστός για ένα χρονικό διάστημα ως παραγωγός των κόμικ όπως τα Masters of the Universe, Superman IV, Captain America.



Υπήρξε καθοριστικός στη καθιέρωση των προαναφερθέντων ηθοποιών, όχι μόνο ως παραγωγός αλλά και ως σκηνοθέτης. Τρανταχτό παράδειγμα, η “Δύναμη Δέλτα” το 1986, με πρωταγωνιστές τους Τσακ Νόρις, Λι Μάρβιν και Χάνα Σιγκούλα, αλλά και το “Όλα για όλα” με τον Σιλβέστερ Σταλόνε το 1987 (την προηγούμενη χρονιά είχε χρηματοδοτήσει το “Κόμπρα”, από τις πιο γνωστές ταινίες του μυώδους αστέρα). Στην ίδια δεκαετία, ήταν ο άνθρωπος πίσω από κάθε περιπέτεια του Τσαρλς Μπρόνσον, ενώ χρηματοδότησε και τα τελευταία δύο σίκουελ εκείνου του πρώτου θεαματικού “Σούπερμαν”. Και πόσα άλλα ακόμη φιλμ με ήρωες δαιμόνιους “Νίντζα” και θεαματικούς “Βαρβάρους”.

Ο Ισραηλινός παραγωγός, στήριξε οικονομικά και σκηνοθέτες σαν τον Τζον Κασσαβέτη (“Love streams” του 1984), τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ ('Βασιλιάς Λιρ” του 1987 – το συμβόλαιο μάλιστα ήταν απλά μια… χαρτοπετσέτα με τις υπογραφές τους, μετά από συνάντηση τους στις Κάννες!) και τον Αντρέι Κονσταλόφσκι (το θρυλικό πλέον “Τρένο της μεγάλης φυγής” του 1985), παίρνοντας ρίσκα που κανείς άλλος παραγωγός δεν θα έπαιρνε εκείνα τα χρόνια.
Δυστυχώς οι πιέσεις της αγοράς οδηγούν την Cannon σε περικοπές που οδηγούν στο χαμηλού προϋπολογισμού “Σούπερμαν 4” που σκότωσε τις προοπτικές ενός ακόμα σίκουελ. Ο παράλληλος θάνατος της αγοράς του βίντεο θα την αποτελειώσει. Η εταιρεία θα κηρύξει πτώχευση το 1992.

Πολλοί ξεχνούν ότι ο Γκόλαν υπήρξε ο τελευταίος παραγωγός της “παλιάς σχολής”, σε μια εποχή όπου τα μεγάλα στούντιο είχαν ήδη περάσει στην αγκαλιά των πολυεθνικών, μια εποχή όπου πλέον τις αποφάσεις τις έπαιρναν επιτροπές, και όχι μονάδες.

Ο Γκολάν παρήγαγε περίπου 200 ταινίες, σκηνοθέτησε 44, κέρδισε 8 φορές τα βραβεία Violin David και το The Israel Prize στον κινηματογράφο.

Πέθανε το βράδυ της Παρασκευής στην ηλικία των 85 ετών, μόλις τρεις μήνες μετά από την τελευταία του δημόσια εμφάνιση, με αφορμή το ντοκιμαντέρ “The go-go boys”, ντοκιμαντέρ για την αυτοκρατορία της Cannon, που έκανε το ντεμπούτο του στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών του 2014.