Επενδύετε σε θαλασσοπόρους ή θαλασσο- πνιγμένους;

Του Βασίλη Παζόπουλου
H εποχή του Νιάρχου, του Ωνάση, του Λιβανού και των άλλων μεγάλων Κροίσων, που κυριάρχησαν στις παγκόσμιες θάλασσες τη δεκαετία του 60 κι έγιναν εξώφυλλα στο ΤΙΜΕ, δεν έχει περάσει. Σίγουρα όχι. Οι Ελληνες, παρά τις ανακατατάξεις στην παγκόσμια ναυτιλία, καταφέρνουν να κυριαρχούν σε παγκόσμιο επίπεδο, αποδεικνύοντας πως η σχέση του έθνους μας με τη θάλασσα είναι κάτι πολύ παραπάνω από συγκυριακή.
Η ελληνική ναυτιλία εξακολουθεί να κυριαρχεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι μισές περίπου ναυτιλιακές εταιρίες που είναι εισηγμένες στην Wall Street είναι ελληνικών συμφερόντων. Ανάμεσα στα 100 πρόσωπα με την ισχυρότερη επιρροή στην παγκόσμια ναυτιλία περιλαμβάνονται 15 Έλληνες, σύμφωνα με την ειδική έκδοση της Lloyd΄s που ειδικεύεται στην κάλυψη ναυτιλιακών θεμάτων.
Συνολικά, ο ελληνόκτητος στόλος εκτιμάται πως αριθμεί 3.677 πλοία. Είναι στην πρώτη θέση παγκοσμίως από άποψη χωρητικότητας, με δεύτερη την Ιαπωνία, ενώ ακολουθούν πολύ χαμηλότερα η Γερμανία και η Κίνα. Οι ελληνικές εφοπλιστικές οικογένειες ελέγχουν το ένα τρίτο της παγκόσμιας αγοράς μεταφορών εμπορευμάτων.



Οι Έλληνες είναι επίσης πρώτοι σε επενδυτική δαπάνη για νεότευκτα πλοία, μειώνοντας τον μέσο όρο ηλικίας του στόλου, σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Μάλιστα λόγω της κρίσης, θα καταβάλλουν χαμηλότερη τιμή από την αρχικά συμφωνημένη.

Επίδραση στην ελληνική οικονομία

Από την παραγωγική δραστηριότητα του κλάδου, έχουμε καθαρή εισροή συναλλάγματος δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο. Παράλληλα όμως έχουμε πολλαπλασιαστικά οφέλη, καθώς επηρεάζει και άλλους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας: Προμηθευτές, ξενοδοχεία, ακίνητη περιουσία, εμπόριο, υπηρεσίες.

Έμμεση αλλά σημαντική, είναι η επίδραση στην κατανάλωση που προέρχεται από τους μισθούς των εργαζόμενων. Ενώ στον κλάδο απασχολούνται άμεσα 34.000 εργαζόμενοι, χρηματοδοτεί πάνω από 180.000 θέσεις εργασίες, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ.

Ο κλάδος σήμερα

Υπάρχουν 20 μετοχές ναυτιλιακών εταιριών, που ανήκουν σε διακεκριμένους Έλληνες εφοπλιστές και διαπραγματεύονται στην Wall Street. Πολλές από αυτές σήμερα βρίσκονται σε τιμή ευκαιρίας, λόγω της παγκόσμιας κρίσης που έχει πλήξει τις μεταφορές.

Είναι αλήθεια πως ακόμη και για τα πιο ηχηρά ονόματα του ελληνικού εφοπλισμού, οι τελευταίες χρονιές δεν ήταν εύκολες. Κύρια αιτία ήταν η υποχώρηση των τιμών στους ναύλους σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Οι τιμές αποτιμώνται καθημερινά στον Baltic Dry, τον δείκτη όπου παρέχει μια εκτίμηση των τιμών μετακίνησης των βασικών πρώτων υλών από τη θάλασσα. Από την κορυφή του 2008 και τις 11.500 μονάδες, σήμερα βρίσκεται στις 900!




Προσαρμοζόμενοι στο νέο περιβάλλον, πολλοί πλοιοκτήτες αναθεώρησαν την στρατηγική τους και περιόρισαν όσο μπορούσαν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Είτε αντλώντας φρέσκα κεφάλαια, είτε νοικοκυρεύοντας την επιχείρηση τους. Άλλοι επιδίδονταν σε νέες επενδύσεις με αγορές πλοίων όπου έβλεπαν ευκαιρίες.

Οι προοπτικές

Οι προοπτικές για τη ναυτιλία είναι γενικά θετικές. Σε μακροπρόθεσμη βάση, δηλαδή τα επόμενα 10 έως 20 χρόνια, η ανάπτυξη θα συνεχίσει να καθοδηγείται από τις αναδυόμενες αγορές της Κίνας, της Ινδίας, και της Νότιας Αμερικής. Η αστικοποίηση σε αυτές τις χώρες είναι βέβαιο πως θα συνεχιστεί. Η διαδικασία της αστικοποίησης απαιτεί τη συνεχή μεταφορά άνθρακα, σιδηρομεταλλευμάτων, και άλλων υλικών υποδομών. Συνεπώς οι ανάγκες αποστολής εμπορευμάτων νομοτελειακά θα αυξηθούν.

Επίσης οι ανάγκες για καύσιμα αυξάνονται. Το υγραέριο είναι η πρώτη πηγή ενέργειας που χρησιμοποιούν οι αναπτυσσόμενες χώρες, αντικαθιστώντας την καύση του ξύλου. Για παράδειγμα, η Κίνα μετά την ανάπτυξη των μεγαλουπόλεων στα ανατολικά παράλια, έχει σαν στόχο την ανάπτυξη της ενδοχώρας. Μιας τεράστιας πληθυσμιακής έκτασης περιοχή, όπου δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα. Σαν αποτέλεσμα έχουμε μια αυξανόμενη ζήτηση για το υγραέριο και φυσικά για την μεταφορά του.

Ευκαιρίες και προβλήματα

Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν πως η πρόσφατη αύξηση των παραγγελιών αρκεί ως σημαντική ένδειξη της ανάκαμψης του κλάδου. Συνεπώς, καλό θα ήταν να έχουμε υπ’ όψιν μας από τώρα ποιες είναι οι υποτιμημένες ελληνικές ναυτιλιακές μετοχές που θα ευνοηθούν από την ανάπτυξη.

Η ελληνική ναυτιλία βαδίζει σε 3 ταχύτητες:

Σε εταιρείες που παρά την κρίση έμειναν σε κερδοφόρα τροχιά, με ορισμένες να συνεχίζουν να μοιράζουν ακόμα και μερίσματα.

Εκείνες που δυσκολεύτηκαν αλλά εξακολουθούν να λειτουργούν με κέρδη, έστω και μειωμένα.

Τέλος, όσες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες και λειτουργούν με ζημιές. Κάποιες από αυτές μάλιστα παλεύουν για την ίδια τους την επιβίωση.

Ένας καλός τρόπος να ξεχωρίσουμε τις πιο αξιόλογες περιπτώσεις, είναι να ανακαλύψουμε σε ποιες εταιρίες υπήρξαν σημαντικές αγορές κατά το τελευταίο τρίμηνο από θεσμικούς επενδυτές.

Θέλει προσοχή, γιατί κάποια μετοχή στα χαμηλά μπορεί να είναι ευκαιρία, αλλά μπορεί να βρίσκεται εκεί για κάποιο λόγο.

Συμπέρασμα

Ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες, κάποιες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες όχι μόνο παραμένουν κερδοφόρες, αλλά προχωράνε σε απόκτηση νέων σκαφών, ανανεώνοντας τον στόλο τους και μειώνουν την εξάρτηση τους από δανειακές υποχρεώσεις.

Αυτές είναι οι αποδείξεις που ζητάμε προκειμένου να επιλέξουμε αυτούς που θα βγουν νικητές, ισχυρότεροι από την κρίση. Είναι σαφείς αποδείξεις υψηλών προδιαγραφών διαχείρισης της κάθε εταιρείας, παράλληλα με σεβασμό προς τους μετόχους.

Όταν γυρίσει ανοδικά ο κύκλος, όποιος έχει επιλέξει τις εταιρίες που έχουν λίγα χρέη και μοντέρνο στόλο, είναι βέβαιο πως θα πολλαπλασιάσει τα χρήματα του. Βέβαια, η επιλογή της σωστής εταιρίας είναι μόνο η μισή προϋπόθεση για την επιτυχία. Η άλλη μισή είναι η χρονική περίοδος που θα πρέπει να τοποθετηθούμε.

Πως μπορούμε να επενδύσουμε

Πλέον και στην Ελλάδα κάποιες χρηματιστηριακές δίνουν την δυνατότητα επένδυσης στο αμερικάνικο χρηματιστήριο, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αγορά ναυτιλιακών εταιριών. Ακόμα και με λίγα χρήματα μπορεί να ξεκινήσει κάποιος, δεν χρειάζονται εκατομμύρια.

Στην εποχή μας, η πρόσβαση στις μετοχές της Wall Street είναι πολύ απλή. Η τεχνολογία επιτρέπει όχι μόνο την on-line παρακολούθηση από τον υπολογιστή μας, αλλά και την εκτέλεση των εντολών σε πραγματικό χρόνο.

* Η ανάλυση του κλάδου δίνεται σαν παράδειγμα για τις επενδυτικές επιλογές που υπάρχουν στο αμερικάνικο χρηματιστήριο. Δεν έχει σαν σκοπό την σύσταση αγοράς ή πώλησης.


* *Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, αναλυτής της Wall Street, ιδρυτικό μέλος του GreekTrader.grcapital.gr